.
Justyna,

W poniedziałek jak zwykle o 14.00 odebrałem synka z przedszkola. Jedziemy i widzę, że coś z nim nie tak. Małomówny jak nigdy i jakiś posępny. Nie był smutny ale właśnie posępny, jakby był zły. W domu też się nie odzywał. Kiedy go kąpałem zobaczyłem obdarty łokieć i kolano. Zapytałem skąd to się wzięło? Zamiast odpowiedzieć pochwalił się guzem na głowie.

Na drugi dzień był już normalnym, wesołym gadułą. Jakby nic się nie stało.

Wczoraj synek podszedł do mnie i zapytał czy nauczę go bić się. Zaskoczył mnie bardziej niż wtedy, gdy zapytał:
– Marek dlaczego ludzie się zaczynają i dlaczego na początku muszą być małymi dziećmi?
Poszliśmy do pokoju i pytam go, co się stało? Dlaczego chce się nauczyć bić? On zamiast odpowiedzieć mówi:
– Ale Marek naucz mnie tak, jak w kółko i krzyżyk.

Jakiś czas temu trenowaliśmy grę w kółko i krzyżyk. Synek wściekał się za każdym razem, gdy przegrał. Pokazałem mu sposób jak wygrywać w grę pod warunkiem, że rozpocznie grę i postawi krzyżyk lub kółko (w zależności od tego, co wybierze – chociaż on zawsze wybiera krzyżyki, bo łatwiej mu się rysuje) w rogu. Później po przekątnej lub w środku. Trzeci ruch to trójkąt. Czwarty kończy grę.
Przez miesiąc biegał z kartką i długopisem w reku i chciał ze wszystkimi grać.

Wczoraj uczyłem, że jedna noga musi być wysunięta do przodu, druga do tyłu i że należy ustawić się bokiem. Wszystko po to, by nie stracić równowagi i zmniejszyć powierzchnię trafienia. Pokazywałem jak zaciskać pięści, by nie połamać sobie palców, nie powybijać kostek ze stawów. To zajęło nam najwięcej czasu, bo synek miał nawyk chowania kciuka pod palcami. Musiałem go najpierw tego oduczyć.
Powtarzałem mu, że musi bardzo mocno zaciskać pięści i żeby zawsze jedną ręką uderzał a drugą ma trzymać przy twarzy, w gotowości. Że nie może jej opuszczać pod żadnym pozorem. W którymś momencie zapytał:
– Mam zaczynać pierwszy, jak w kółko i krzyżyk?
– Nie wolno ci zaczynać, niech on zacznie pierwszy – powiedziałem.
– Dlaczego mnie uczysz przegrywać?
– Nie uczę cię przegrywać, uczę cię jak masz się bić.

Wiesz Justyna, nie spodziewałem się, że będę uczył synka jak ma się bić. Układałem sobie scenariusze rozmów o pszczółkach i kwiatkach w wersjach mniej infantylnych. Przygotowałem sobie odpowiedzi na tzw. trudne pytania ale nigdy bym nie przypuszczał, że pierwszą ważną nauką przekazaną dziecku będzie sztuka rozkwaszania nosa.

Z innych spraw.

Musisz mi koniecznie napisać o spotkaniu w Poznaniu. Czy brałaś udział w tych długich i nudnych dyskusjach o polskiej poezji? Albo czy brałaś udział w tych jeszcze dłuższych i bardziej nudniejszych pogawędkach przy piwie, w trakcie których wszyscy – przynajmniej na początku – prześcigają się w wyścigu na „jak najładniejsze i najmądrzejsze zdanie” by na końcu uprawiać pijackie ciamkanie i bełkot?

Pamiętam pierwszą imprezę na I roku studiów. Chłopcy jeszcze nie zaczęli pić w już gdybali o paradoksach Gorgiasza, które usłyszeliśmy na pierwszym wykładzie. Po pierwszej flaszce i gadkach typu: „czy TAK nie a NIE tak?” wyszedłem z koleżanką. Kupiliśmy 0,7 i wypiliśmy. Ona piła trochę mniej. Anka to piękna kobieta o rafaelowskiej szyi. Idealnie kobieca. Rozmawialiśmy o głupotach, o sprawach prostych, banalnych. To były zawsze bardzo ludzkie rozmowy. Idealnie kobieca i jedyna dziewczyna, z którą piłem wódkę i nie lądowałem w łóżku. Jest to o tyle dziwne, że zwykle w pewnym stanie upojenia alkoholowego uważałem się za mistrza porno i zwykle libido zwyciężało. Znieczulony przez alkohol wytrzymywałem długo, do kilkudziesięciu minut.

Oszczędzę ci jednak detali.

Później już więcej na żadnej tego typu imprezie nie byłem. Na wódkę chodziłem albo z Anką albo z kolegami z wychowania fizycznego.
Nie znoszę ciamkania i bełkotu – zwłaszcza przy wódce.

Ze spraw prywatnych:

Uściskaj swoich Jurków. Dzisiaj zrób to trochę mocniej niż zwykle (tylko nie uduś!). I pamiętajcie o 19.06 – o pieczonym dziku faszerowanym kaszą gryczaną z grzybami.

pozdr
mt.

.

20 kwietnia 2010 roku odbyło się internetowe spotkanie z poetą Romanem Kaźmierskim połączone z promocją jego najnowszej książki poetyckie pt. Dni zimorodków (wyd. Instytut Mikołowski 2010)

Organizatorem, sponsorem i prowadzącym spotkanie był jak zwykle przystojny, mądry i elokwentny, mecenas kultury i promotor talentów, bezgranicznie łaskawy i miłosierny – doktor Marek Trojanowski.

Po krótkiej prezentacji wierszy nastąpiła najciekawsza części spotkania – dyskusja czytelników z Autorem. 26. postów pod wpisem głównym to nie jest dużo ale trudno się temu dziwić, gdyż Dni zimorodków to jeszcze ciepła, pachnąca farbą drukarską pozycja i niewielu miało przyjemność się z nią zapoznać.

Niezwykle barwna sylwetka Autora – Romana Kaźmierskiego – przyciągnęła tłumy widzów.
.

.
Mimo, że 20 kwietnia zużyto zaledwie promil możliwego transferu, to i tak liczba przybyłych czytelników jest do pozazdroszczenia. Pierwszego dnia w spotkaniu z poetą udział wzięło trzysta trzydzieści sześć osób.

Dzięki nowym technologiom spotkanie z Romanem Kaźmierskim mogli śledzić ludzie z najbardziej odległych części świata. Okazało się, że poeta ma dziesięciu fanów w Brazylii.
.

.

Być może są to drugowojenne niedobitki skompromitowanych funkcjonariuszy narodowosocjalistycznej nauki, którzy odszukują heideggerowskie tropy w dziełach Romana Kaźmierskiego? Być może są to amatorzy, miłośnicy jego poezji? – to nie jest istotne. Ważne jest że polska liryka podbija świat.

Spotkanie nie obyło się bez incydentu. Ale wieczór poetyki bez incydentu to jak kobieta bez piersi. Poezja idzie w nierozłącznej parze z emocjami a te czasami biorą górę nad zdrowym rozsądkiem. I tak już pierwszego dnia Tomasz Gerszberg chciał się bić. Ale dzięki sprawnej interwencji ochrony nie doszło do rozlewu krwi.

Poeta Roman Kaźmierski wzruszony dynamiką spotkania i niezwykle ciepłym przyjęciem – którego w swojej karierze poetyckiej do tej pory nie doświadczył – publicznie podziękował organizatorowi:

Bardzo dziękuję, Panie Doktorze za dogłębną analizę i syntezę nt. mojego tomiku pt.”Dnie zimorodków”.
Pańska wszechstronna wiedza trafna wnikliwość w skoku wgłąb tekstowego gnoju mych wierszy, zadziwia rzeczowością, trafnością i nade wszystko – bezkompromisowością wobec szkaradnych mód i trendów.

RK

Organizator spotkania także dziękuje Autorowi za przybycie i udział w dyskusji i zaprasza do udziału w kolejnym wieczorze poetyckim, na którym będzie prezentowany kolejny tomik. Jaki? Czyjego autorstwa? Pozwólcie się Państwo zaskoczyć.

.

Wśród wszystkich ważnych dat historii literatury polskiej jest jedna szczególnie ważna. 27.10.2003 r. Tego dnia Roman Kaźmierski zorientował się, że niewola narodowa skończyła się, że jego ukochana ojczyzna zrzuciła czerwone kajdany. Że skończyła się cenzura, że nie ma już kontroli publikacji i że można bez przeszkód wyrażać myśl własną – niezależnie od jej jakości oraz ilości.

Tego samego dnia Kaźmierski wychylił kieliszek koniaku za zdrowie Lecha Wałęsy a na drugi dzień, tj. 28.10.2003 r., odespawszy kaca, założył swoje pierwsze konto na pewnym internetowym serwisie poetyckim o wdzięcznej nazwie: nieszuflada.pl

Od razu zaczął publikować. Wiersz za wierszem, mądrość za mądrością, przesłanie za przesłaniem. Było tego sporo. Od 2003 do dnia dzisiejszego użytkownik Roman Kaźmierski/nrml opublikował 772. sztuki tekstów.

Jak długo trzeba liczyć, by doliczyć się do siedmiuset wie ten, kto próbował. Wie także Piotr Czerniawski administrator portalu – człowiek znany z tego, że trzy razy doliczył się do nieskończoności. Nie przeraziła go zatem liczba: 772, ale miał świadomość istnienia ograniczeń systemowych w szczególności pojemności twardych dysków, które – jeżeli nic nie zrobi – użytkownik Roman Kaźmierski zapełni bilionami, trylionami gigabajtów swoich zdigitalizowanych wierszy.

Po konsultacji z przełożonymi administrator nieszuflada.pl wprowadził dobowy limit publikacji wierszy: nie więcej niż dwa teksty na dobę.

Roman Kaźmierski – wytrawny opozycjonista, który wiele razy przechytrzył totalitarną machinę PRL-owskiego systemu; wirtuoz psychologii i znawca najmroczniejszych zakamarków umysłu, który potrafił przekonać nawet najbardziej zakuty zomowski łeb, że gumowa pała, to w rzeczywistości freudowski symbol, który ma związek z nocnymi wizytami ojca w pokoju dziecka – i tym razem znalazł wyjście z sytuacji. By ominąć formalny zakaz i móc w dalszym ciągu zapełniać przestrzenie twardych dysków serwerów założył drugie konto: Jan Trach.

Od tej chwili Jan Trach na spółkę z użytkownikiem: nrml. publikowali teksty Romana Kaźmierskiego. Dziesiątka za dziesiątką, setka za setką. Z czasem Romek się rozkręcił – powstał trzeci użytkownik i jeszcze jeden. Wszystko po to, by sprawnie ominąć jedną z reguł portalu zobowiązującą każdego użytkownika do publikacji nie więcej niż dwa teksty na dobę.

Osiem tekstów dziennie przez siedem dni w tygodniu to sporo nawet jak dla wytrawnego fana poezji. Dziesiątki zmieniały się w setki, później były pięćsetki, tysiące i tak dalej. Kaźmierski miał świadomość istnienia indywidualnych ograniczeń czytelniczych dlatego opublikował swoje pierwsze przesłanie do odbiorcy. Brzmi ono następująco:

niech Cię (czytelniku – M.T.) nie odstrasza, ani [nie] zniechęca ilość tekstów sygnowanych przeze mnie (chodzi tu raczej o teksty opublikowane – M.T.); najwyżej jedna dwie frazy są w nich wartościowe (to prawda – M.T.); które? trzeba szukać…

No to poszukajmy.

Czytając wiersze Kaźmierskiego nie sposób odnieść wrażenia, że zostały napisane przez emerytowanego, owdowiałego i bezdzietnego nauczyciela języka polskiego, który chwilę wcześniej wykupił sobie działkę na cmentarzu, opłacił pochówek i wybrał odcień granitu nagrobka.

Przytłaczająca większość produkcji literackiej Kaźmierskiego dotyczy jednego tematu – starości i śmierci. Mimo zapewnień poety, że swoje teksty spisywał na przestrzeni kilkunastu lat i dopiero teraz zdecydował się je upublicznić – trudno mu uwierzyć. Bo tak idealna psychiczna petryfikacja, tak doskonały brak rozwoju nie dotyczy nawet kamieni polnych, które z czasem erodują. Kaźmierski jako poeta w latach 1985-2010 – gdyby uwierzyć w jego zapewnienia – musiałby, przynajmniej o tym świadczy jego twórczość, znaleźć poza czasem, poza prawem zmiany, poza erozją.

Kilka przykładów:

Trzy dni po zalogowaniu się na nieszuflada.pl Roman Kaźmierski/nrml publikuje wierszyk pt. Okolica:

Cmentarne wyścigi. Z okopów
prosto w załzawienie
nad sobą. Nade mną
wieczór wypuszcza korzenie.
Umarli tak dobrze
wychowani. Tyle tylko
miejsca zajmują,
ile mam dla nich czasu
wśród nagrobków
pocieszenia
cichego.

(OKOLICA, 2003)

Zwracam uwagę na kategorię: „choroby”, „marłych”, „nagrobków”.

Kilka lat później, w roku 2006, ponownie raczy czytelników takim podobnym wierszykiem:

Rok, kiedy umieram, jest znany, ma trzy cztery lata.
Zostawiam morze, jezioro i rzekę. Cel ma swoje tam i tam.
Deski czernieją, dni i noce poszarpane, każda chwila
tęskni za następną. Wciąż pragnienie zmian, braku
słów, zło nadchodzi coraz gorsze, i pozostaje.

(On i ona, 2006)

Mijają kolejne dwa lata a Kaźmierski ciągle pisze takie same wiersze i w dodatku o tym samym:

Ilości przerażają. Z powodu deszczowych kropel,
komórek w organizmie, asfaltowych liści
i milimetrów autostrad traci się wiarę,
nadzieję i tym podobne. Choremu się poprawia,
więc umiera z gwarancją, Czy jednym okiem
widzi pół świata, czy połowę prawdy o sobie?
Nikiel lśni jak znajoma planeta bez imienia.
Pachnie kawa i środek przeciw wrogom.
W słowie ja rozmnażają się znaki.

(Obchody, 2008)

Wydaje się, że apogeum nekrofilii literackiej Kaźmierskiego przypada na rok 2010, kiedy to ów pisze przewidywalny i jakże podobny do wszystkich 700. wcześniej opublikowanych tekstów wierszyk o umieraniu, chorobach i cierpieniu:

Pełno jej wszędzie, jakby była żywa.
Nocą wyjada z lodówki smakołyki
na jutrzejszy, uroczysty obiad.
Siedzi przy stole z miną bezpłciowej
dziewczynki, a my gadamy
o cudzym umieraniu aż do bólu.
Śmierć w kółko o sobie.

(Rodzaj żeński, 2010)

Ale już rok wcześniej Kaźmierski ożywił taki rodzaj podmiotu lirycznego, który był gotów przespać się ze skruszałą kobieciną, którą po dwutygodniowej przerwie wygrzebano z ziemi:

Gdy miłość umiera,
najlepiej wziąć się za porządne sprzątanie.
Czasem potrzebny jest remont,
po nim myje się okna, pucuje szyby,
aż zalśnią jak zwierciadła.
Chłopiec na rowerze, para staruszków
z przyzwyczajenia trzyma się za ręce,
toczy się w nieznane gumowa piłka .
Widzisz i nie widzisz niczego
oprócz twarzy. Jest twoja.

(Znowu erotyk, 2009)

Potrzeba dużego samozaparcia, by przebrnąć przez kilka setek podobnych tekstów, w których przeplatają się takie same motywy: umierania, śmierci, choroby, pogrzebu. A nawet, kiedy samozaparcia wystarczy, to potrzeba dużej ilości środków antydepresyjnych by w trakcie lektury dwusetnego tekstu o chorobie i umieraniu.

Najnowszy tomik Romana Kaźmierskiego – dni zimorodków (2010) – w kontekście powyższych analiz także nie zaskakuje. Obecna w nim nekrofilia literacka jest kolejnym dowodem petryfikacji Kaźmierskiego jako poety. Na dowolnie otwartej stronie tomiku pojawia się przynajmniej jeden, dobrze znany wszystkim czytelnikom Jana Tracha / nrml. motyw: choroba lub śmierć.

Str. 15: „miłość to żałoba po tych, których nie spotkaliśmy” (przybory do pisania)
Str. 21: „jakieś dzisiaj, jeszcze nie zajęte przez umierających” (odkrycia i wynalazki)
Str. 8: „na poręczy koszulka z nadrukiem. Stąd można odczytać tylko R.I.P.” (instrumenty i operacje)

Ostatni tekst z tomiku dni zimorodków warto przytoczyć w całości. Nie dlatego, by stanowił on jakiś zwrot w twórczości. Także nie dlatego, że wyróżnia się spośród pozostałych setek tekstów tego autora. Raczej dlatego, że po pierwsze – jest typowy tekst Kaźmierskiego, czyli z żałobą w tle; a po drugie dlatego, że należy założyć pewną intencję autora, którą ten kierował się dobierając odpowiednie wiersze. Taki a nie inny tekst zamykający tomik jest przysłowiową kropka nad i, którą mógł postawić tylko sam Autor – Roman Kaźmierski:

Dzisiaj to żałoba po tym,
kim było się wczoraj. Kiedyś
dorobiło się sygnaturki, wpadającej
w ucho, ręka trzyma się dotyku
bez pomocy, a oko chce być
mądrzejsze od książki,
na którą patrzy. Czytaj: czyta.
Godzina jak koleżanka
z dzieciństwa. Nie jest pewna,
od czego zacząć i czy zdąży.
Kawa, herbata. Mała stypa.

(Jutro)

O tym jak monotonna i depresyjna jest twórczość Kaźmierskiego świadczy frekwencja na jego wieczorkach poetyckich. Nie jest ich wiele, gdyż organizatorzy maja uzasadnione wątpliwosci czy tego typu postać ze świata literackiego zapewni frekwencję na poziomie 10 osób. Niektórzy ryzykują. I tak w marcu 2010 roku poeta miał zaszczyt przemawiać do 8 osób. Dwie panie dołączyły w ostatniej chwili. Wpadły prosto z ulicy, z zakupami. Rozsiadły się a miejsca w pierwszych rzędach było mnóstwo i posłuchały co Roman Kaźmierski ma do powiedzenia. Chociaż kto wie, może publika nie dopisała ze względu na konferansjera? Kto wie.

Podsumowując, gdyby Roman Kaźmierski zamiast wierszy pisał bajki dla dzieci, Plastuś mieszkałby w malutkiej, drewnianej trumience. Śnieżka nigdy by się nie obudziła a wiewiórka z Epoki Lodowcowej nie kradłaby żołędzi tylko śpiewała pieśni żałobne by uczcić wymarłe dinozaury.

.

Współcześni polscy poeci przyzwyczaili naród do przekazów poetyckich, które ogłaszają w formie kilkudziesięciostronicowych tomików. Przyzwyczaili naród także do tego, że ze współczesną poezją nie jest taka prosta sprawa. Że jej zrozumienie zależy przede wszystkim od prawidłowego odszyfrowania niezwykle skomplikowanych metafor.

Małżonka pewnego współczesnego poety indagowana na salonach o profesję małżonka odpowiada:

– Mój mąż? Mąż jest z zawodu redaktorem.

(fragment żywcem zerżnięty ze scenariusza pewnego filmu Stanisława Barei)

Redaktor Mariusz Grzebalski od czasu do czasu wydaje swoje wiersze, które pisze w przerwach między redaktorowaniem. Kiedy inni maja przerwę na lunch Mariusz nie je, nie pije, nie pali – z poświęceniem notuje na serwetkach drobnym maczkiem kolejne dzieła. Wszystko dla dobra ludzkości. I całe szczęście, że ludzkość doczekała się takiego poety, który się dla niej poświęca.

Mariusz swoje dzieła wydaje w innych wydawnictwach niż tych, w których redaktoruje za co należą mu się wyrazy najwyższego uznania. To, że się kryguje, że może jest mu głupio przekraczać cienką granicę przyzwoitości dobrze świadczy o Grzebalskim jako o człowieku. Całe szczęście, że ludzkość doczekała się takiego prawego człowieka.

Poświęcenie i prawość – oto cnoty prawdziwego redaktora, który po śmierci na pewno zasili grono skrzydlatych istot ubranych na biało.

Zanim Mariusz Grzebalski przejdzie do historii, ludzkość doświadczy na własnej skórze tego wszystkiego, co niesie ze sobą jego przekaz poetycki. A należy wiedzieć, że testament duchowy jaki przygotowuje Mariusz dla świata to żadna kpina czy żart nastolatka, który przyłapany na masturbacji przez ojca przekonuje, że nie wie do czego służy siusiak.

Kolejny fragment swojej spuścizny duchowej Mariusz opublikował u Artura Burszty. Tomik „Niepiosenki” ukazał się Biurze Literackim. Tych bardziej obeznanych w roszadach personalnych w światku wydawniczym może ta publikacja dziwić. Przyjęło uważać się, że przyzwoitość nie jest kategorią „literacką” – lub jak to mówił Roman Honet po publikacji Cosinus salsa w Zielonej Sowie czy Edward Pasewicz po ostatnim posiedzeniu jury konkursu im. J. Bierezina:

– Nie takie numery się w życiu robiło.

W każdym razie dzieło o wymownym tytule Niepiosenki w 2009 r. zostało utrwalone na dobrej jakości papierze. Okładce też nie można niczego zarzucić. Twardy, kredowany karton. Szkic wiosłującej pary. Imię i nazwisko autora oraz tytuł Niepiosenki z poucinanymi literami, jakby były podmyte przez fale.

Oczywiście jest to świadomy i konsultowany z redaktorem Grzebalskim zabieg artystyczny. Wszak mówiące i wieloznaczne tytuły to specjalność polskich poetów współczesnych. Warto tu wspomnieć chociażby o tak wybitnych tytułach jak:

Słynne i świetne (M. Grzebalski, 2004)
Pocałunek na wstecznym (M. Grzebalski, 2007)

Dziwić nie może, że autorem najbardziej oryginalnych i najbardziej wieloznacznych tytułów jest ten sam człowiek. Grzebalski jako redaktor wie jaki tytuł wybrać, by książka się sprzedała a jako poeta potrafi wykorzystać wiedzę redakcyjną do wymyślenia najbardziej wieloznacznego i zarazem najbardziej hermetycznego tytułu.

Analizując jego ewolucję twórczą od debiutu aż do chwili obecnej widać jak daleką drogę duchową przebył ów intelektualny wędrowiec. Najpierw był „negatyw” (1994), później „widoki”(1998) oraz „drugie dotknięcie” (2001) następnie „słynne i świetne” (2004) o skrzywieniu neolingwistycznym. Później były jakże wieloznaczne i popartowskie jak tylna kanapa w cadillacu deville „pocałunki na wstecznym” (2007). A w roku 2009. naród doczekał się „Niepiosenek” – czegoś, czego nigdy nie zapisano nawet w brudnopisie słownika języka polskiego.

Unikalność a przez to wyjątkowość tytułu najnowszego tomiku redaktora Grzebalskiego czyni dzieło wybitnym. Lektura wydaje się zbędna a inwestycja Ministra Kultury, który przez pół roku przelewał na rachunek bankowy utalentowanego redaktora pewną sumę, sądząc po samym tylko tytule zwróciła się z nawiązką. Cóż bowiem może znaczyć rzeczownik „niepiosenka”? W tym przypadku jest tylko jedna odpowiedź prawidłowa, tylko jedna interpretacja możliwa, tylko jedna jest prawda: oto naród doczekał się wreszcie potomka Jana Pietrzaka – objawił się poeta, bard i przewodnik duchowy kultury zachodu, Mariusz Grzebalski.

Skoro już wszystko sobie wyjaśniliśmy, skoro wszystko zostało ustalone i każdy wie who is who warto poddać analizie teksty redaktora Grzebalskiego, by odkryć ów ponadczasowy i jakże ważny z perspektywy ducha kultury rodzaju ludzkiego przekaz poety.

Przekaz pierwszy dla świata redaktor Grzebalski sformułował następująco:

Słucham beznadziejnego techno,
tak beznadziejnego, że nie potrafię się oderwać –
ten sam kawałek dwadzieścia dwa razy

[Nowa mała proza]

Czytając ową strofę nie sposób oprzeć się wrażeniu, że mamy do czynienia z treścią istotną ukrytą w znaczeniu liczby dwadzieścia i dwa. Należy zaufać redaktorowi-poecie i przyjąć jego słowa tak jak przyjmuje się monety bite z najcenniejszego kruszcu. Zatem bagatelizowanie treści zawartej w semantyce liczby 22. byłoby wielce nierozsądne i tylko bóg jeden raczy wiedzieć jakie to skutki przyniosłoby dla świata, który znamy.

22 x 2 = 44 (tak, tak czterdzieści i cztery. Żarty się skończyły.)

22. znaki alfabetu hebrajskiego wystarczyły, by spisać Talmud, Apokalipsa ma 22 rozdziały a w okrąg można wpisać tylko 22 wielokąty foremne. Skoro jesteśmy przy geometrii, to spróbuj podzielić 22 przez niezwykle szczęśliwą supercyfrę siedem. Zobaczysz co się stanie.

Albo inaczej, zrób tak:

22 to w linearnym zapisie 2 i 2 – czyli: (2+2)
I teraz:

22 + (2+2) = 26
26 = 10 + 6 + 5 + 6

To zaś zapisane w innej nomenklaturze wygląda następująco:
26 = Jod + Heh + Waw + Heh

Prawdopodobnie istnieje na świecie jeden sceptyk-matematyk, który zwątpi w treść przekazu, który redaktor Mariusz zafundował cywilizowanemu światu. Wprowadzając do powyższych rozważań znak mnożenia łatwo przerobi 26 na 28 czyniąc tym samym interpretację kabalistyczną wiersza fałszywą.

Jemu oraz innym zawistnikom i zazdrośnikom talentu poety-redaktora kabała mówi NIE.

Liczba 28 jest bowiem liczbą doskonałą – sumą wszystkich swoich dzielników. W świecie matematyki takie liczby są bardziej unikalne niż kulturowe wyobrażenia na temat stwórcy świata.

Weźmy inny tekst wrażliwego Mariusza – fragment o równie złożonej symbolice:

Bulterier ciągnie małolatę w trampkach
i kusej różowej kiecce w kierunku łysych
ciągnących browar na murku

[układ]

Ów tekst nie wymaga specjalistycznych analiz, by rozpoznać intencję autora. Podwójny błąd – brak podwójnego „l” i podwójnego „r” w nazwie rodzajowej: bullterrier jest tego rodzaju wskazówka, którą Indiana Jones odczytywał w notesie swojego ojca w trakcie poszukiwań Świętego Graala.

Redaktor Mariusz pomny zasad zabawy w tzw. „podchody” pozostawił wszystkim szukającym poetycką strzałkę, wskazującą kierunek interpretacji:

2 x (l)

2 x (r)

2 x (literówka)

Czyli:

2 x 2 x 2

Analogia do „beznadziejnego techno” słuchanego „dwadzieścia dwa razy” jest tu oczywista. Bo jeżeli podmiot liryczny cierpiał „dwadzieścia dwa razy” słuchając tego samego nagrania i przeżył, to równie dobrze mógł słuchać marnej jakości utworu 2 x 22 razy bez szkody dla substancji szarej i trąbki Eustachiusza.

Kolejny niezwykle istotny fragment z tomiku Niepiosenki redaktora Grzebalskiego pochodzi z wiersza pt. „Parapet”:

Siedziałem na parapecie w kuchni,
padał śnieg, noc była przeźroczysta.
Potem w tej samej kuchni smażyliśmy
cebulę, kiełbasę, pomidory.

[parapet]

Na pozór fragment ten wydaje się być zaledwie biograficzną stopklatką, bez żadnego znaczenia dla dziejów świata. Jednak polscy poeci współcześni przyzwyczaili czytelników do tego rodzaju pozorów. Wyrobieni smakosze poezji wiedzą, że najlepsi z najlepszych poetów w pozorze banału przemycają prawdy ostateczne. Tak jest i w tym przypadku. Gdyby zastanowić się co robił podmiot liryczny „siedząc na parapecie w kuchni”, to odpowiedź może być tylko jedna:

– liczył do dwudziestu dwóch.

Dlaczego do dwudziestu dwóch a nie dwudziestu czterech czy dwudziestu sześciu, siedmiu, ośmiu czy dziewięciu? Ano dlatego, że suma wszystkich liter użytych w ostatnim wersie strofy równa się dokładnie dwadzieścia dwa.

cebulę = 6
kiełbasę = 8
pomidory = 8

6 + 8 + 8 = 22

Czy to przypadek? Nie! Jeżeli chodzi o wiersze redaktora Mariusza o przypadkach nie może być mowy.

Abstrahując od numerologii i semantyki związanej z liczbą 22., wiersze Mariusza Grzebalskiego to prawdziwa skarbnica, w której roi się od filozoficznych refleksji, od diagnoz dotyczących kondycji człowieka we współczesnym świecie, od treści ważnych i od tego wszystkiego, co dla człowieka niezależnie od epoki ważne. Talent Mariusza Grzebalskiego pozwala mu na przeniknięcie skorupy obyczajowości i dotarcie do istoty tego, co określa się w różnych teoriach jako „człowieczeństwo”.

Dla przykładu. W wybitnym tekście pt. Koniec wakacji redaktor-poeta pisze o Harcerzach, a pisze tak:

Leżą w milczeniu na podłodze biura.
Za oknami Poznań zachodzi mgłą.
Młoda instruktorka harcerstwa
chowa kolorowe kredki do szuflady biurka.
Trochę im zazdrości –
te dzikie harce w ciągu dnia.

[ Koniec wakacji]

Zanim przejdziemy do drugiej i zarazem ostatniej strony tego jakże wspaniałego, jakże wybitnego i jakże wysublimowanego tekstu warto poświęcić kilka chwil na interpretację owego fragmentu.

Ktoś – tutaj liczba mnoga odgrywa niebagatelną rolę – sobie leży na podłodze. Nie jest to zwykła podłoga, ale podłoga biura. Forma „Leżą” wzmocniona antropomorficznym dopełnieniem: „w milczeniu” sugeruje, że mamy do czynienia z parą humanoidalną. Okoliczności czyli miejsce owego spoczynku: „podłoga biura” wskazuje, że relacja, która łączy ową humanoidalną parę jest podstawową relacją, którą pojawia się w każdej społeczności a mianowicie relacją „pan i niewolnik”. Kategoria biura związana jest przede wszystkim z kategorią pana-szefa i niewolnika-sekretarki w seksi nylonkach.

Uwaga dla czytelnika:

Trop interpretacyjny, w którym pojawia się kategoria „nylon secretary” wynika z preferencji estetycznych interpretatora.

Biuro, w którym harcuje sobie szef z sekretarką znajduje się w miejscu pracy Autora-Poety-Redaktora. Poznań wydaje się być naturalnym miejscem dla poczynienia tego rodzaju obserwacji. Z tego powodu w tym tekście wyczuwalna jest pewna wtórność, brak świeżości w recepcji pomysłu z szefem i sekretarką. Po tak utalentowanym poecie należałoby się spodziewać przeniesienia akcji jeżeli nie w czasie, to przynajmniej w przestrzeni. Chciałoby się poznawać perypetie sekretarki na drugim końcu Drogi Mlecznej. Miejmy nadzieję, że ową sugestię Mariusz Grzebalski rozważy redagując swoje kolejne wybitne dzieło.

A propos dzieła. W cytowanym fragmencie uderza sprawność poety w poruszaniu się w obrębie języka oraz umiejętność w redefiniowaniu ustalonych sensów. Jakiegoż geniuszu potrzeba by wykombinować:

1) harcującą harcerkę
2) harce z harcerką
3) hufiec harcerski harcujący z harcerką
4) harcerkę harcującą z hufcem harcerskim

Tomik Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego to bez wątpienia dzieło wybitne. Doskonałe pod każdym względem. Dzięki tego typu produkcjom literackim, które niestrudzenie serwuje konsumentom kultury Redaktor Mariusz Grzebalski, czerwone znaki STOP na skrzyżowaniach nabierają wręcz mistycznego znaczenia.

`

8.50 – dzwonię do fryzjerki, umawiam się na godzinę 13.00 ( wieczorem jest impreza w klubie w Sopocie)

9.00 – dzwoni z samochodu prawnik, pyta czy wiem co się dzieje, usłyszał w radio, że jest awaria samolotu lecącego do Katynia

9.00 – odpalam komputer, na wuperii nic, czyli prawnik się przesłyszał, przerzucam na TVN 24, gadające głowy:    dziennikarz,  Olejniczak w studio i dwie osoby jeszcze , mówią o katastrofie, nie wiedzą ile osób zginęło, ile żyje. Reuters podaje, że zginęło 87 osób w tym para prezydencka.

9.20 – dzwonię do mamy, telefon zajęty, po pięciu minutach udaje mi się, mówię: – włącz telewizor, samolot z ludźmi lecącymi na obchody rozbił się koło Katynia. Cisza.

– mamo jutro rano, tak jak umówiłyśmy się wcześniej, jutro będę  u ciebie i jedziemy na śniadanie na 9.00 rano. Mama przytakuje, koniec rozmowy.

9.30 – dzwoni przyjaciółka prawie Matka Teresa, rozmawiamy 15 sekund

9.40 – esems od australijskiej kuzynki z pytaniem: czy maryncia leciała z prezydentem? Na tego esemesa odpowiem po pół godzinie, bo dopiero wtedy pojawi się  informacja, że dziennikarze tym razem lecieli drugim samolotem.

10.00 -nikt nie ocalał w katastrofie, błąd pilota na pierwszy rzut oka, ale kto ponosi odpowiedzialność…( dasz radę, wylądujesz, śpieszymy się. ludzie na nas czekają). O tym rozmyślam.

10.05- esemesy: o powieszeniu flagi w oknach, o mszy w katedrze oliwskiej, wysyłam esemesa z opcja przekaż dalej do Norwegii, Anglii, Niemiec, błyskawiczne odpowiedzi: tak wiedzą,  niemiecka przyjaciółka oddzwania, jej mama rozpacza, sądzi, że samolot zestrzelili Rosjanie. W  latach pięćdziesiątych z siostrą bliźniaczką  wychowywała się w rosyjskim sierocińcu,  jej  polscy rodzice zostali wywiezieni do łagrów i tam zginęli.  Aż pojawiła się  „dobra pani”  i wybrała ją spośród gromadki sierot. Zabrała ją do Polski i postanowiła wykształcić. Dziewczyna skończyła medycynę.  Jej siostra bliźniaczka  nie miała tyle szczęścia. Z rosyjskiego sierocińca wyszła dopiero po ukończeniu osiemnastu lat . Spotkały się ponownie jako dorosłe kobiety.  Matka Ewy sprowadziła siostrę do Polski,  ale po kilku latach wyjechała do Niemiec do rodziny.

10. 20 – czekam na listę ofiar, nie spekuluję, nie sprawdzam, nie dzwonię

11.30 – przychodzi mój przyjaciel R. Rozmawiamy. Mówi, że taksówkarz, który go wiózł  powiedział, że zginął jego prezydent i ho ho  jak teraz radują się zwolennicy Platformy.  R nie wytrzymuje, mówi kierowcy, że nie świętuje pomimo popierania PO i taki tekst jest niestosowny, przynajmniej dzisiaj. R chce jechać do stolicy na uroczystości pogrzebowe. Ja na pewno nie pojadę. Żegnamy się.

Donald Tusk jedzie samochodem do Warszawy.

12.00 jest pełna lista zabitych. 96 osób, wśród nich A, sąsiad, kilku znajomych, nie ma nikogo z rodziny.

12.05 – esemes : „zapalmy świeczkę pod biurem A. o 18.30”. Nie pójdę.

13.00 – zakład fryzjerski, siadam na fotelu, gwar, przekrzykiwanie, trzy panie ferują wyroki,  znają się na samolotach, wychodzę z mokrymi włosami, już wiem, że dzisiaj potrzebuję ciszy i samotności.

15.00 – czytam na mesjanistycznym portalu o liczbie 44 i dacie 10.04.2010, autorka przelicza:10+4+20+10=44  i wyciąga wniosek, że ta data to znak zapisany ręką wieszcza. A przecież w numerologii suma tej daty to 8, a nie 44  (nadal przeliczam).

15.15 – czytam wpis o winie i dziewczynie i komentarze na hmn

Wpisuję się: „P I E R D O L I C I E !” i natychmiast usuwam.  to zbyt mało. Postanawiam napisać tekst o metafizyce. Muszę to zrobić jak najszybciej w myśl  zasady: zaszyj dziurkę póki mała. Znowu dopadł mnie przymus wyrzucenia z siebie informacji.

Zasypiam na pół godziny, wstałam dzisiaj o piątej rano,

17.30 – budzi mnie telefon.  Znajomy mówi, że A. miał jechać pociągiem,  ale  w ostatniej chwili zwolniło się  miejsce w samolocie. Udało mu się…

19.00- czytam bezpłatne wydanie Gazety Wyborczej. Artykuł, w Którym Adam Michnik nazywa przyjacielem prezydenta Lecha Kaczyńskiego, przeglądam polukrowane teksty.  Coś jest ze mną nie tak. Czy nie powinno się pisać o umarłych albo dobrze, albo wcale.  Niepotrzebnie analizuję. A Tusk wszak rano płakał. Wiem, że się wzruszył bardzo.

Wyciszam telefony.  Nie ma mnie dla nikogo.

20.00 – 22.00 – oglądam wiadomości, przeskakuję po programach telewizyjnych, goście i dziennikarze  w studio są dla siebie bardzo mili, mówią o zmarłych pięknie, dwa razy słucham wypowiedzi byłego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego o tym, że premier Putin osobiście stanął na czele komisji, która ma wyjaśnić przyczyny katastrofy i jaki to jest ważny znak dla Polski, krok ku poprawie wzajemnych stosunków. Tusk klęka, Putin obejmuje premiera, Jarosław Kaczyński stoi przy szczątkach samolotu. Hieny wszystko rejestrują, kręcą, marzą o fotkach które znajdą się na czołówkach gazet.

23.30 – kładę się spać w łóżku sprawdzam komórkę, ostatni esemes z godziny 23.20:  „Swiat nie znosi prozni. Dzisiaj, w ten smutny dzien, o godz. 18.30 przyszla na swiat mala, cudowna Antoninka Maria, pierwsza z piatki naszych dzieci.” tekst dający oddech, klucha uwierająca w gardle znika, rano będę już mogła mówić, zasypiam.

.

dobry Panie Boże, aleś numer spłatał wszystkim niedowiarkom i tym z twoich sług, którzy tracili wiarę w sprawiedliwość boską. Niech cię diabli!

Panie Prezydencie, jeżeli jeszcze się nie zorientowałeś w tej chwili idziesz do nieba. Nie idziesz sam, towarzyszy ci małżonka i zasady protokołu dyplomatycznego oraz kilkadziesiąt innych dusz. Gosiewski trochę się ociąga, ale on tak już ma – jest inwalidą, poczekajcie na niego. Jak już dojdziecie do wielkiej, białej bramy i kiedy przywita was dziwna postać z kluczami w ręku nie dopuść Wassermanna do głosu. Wnikliwe pytania w stylu: „co my tu robimy? po co te klucze? dlaczego tu jest tak jasno? po co wam te skrzydła? dokąd prowadzi ta droga?”
w tych okolicznościach nie mają sensu.

Niech wam niebo i ziemia lekkimi będą!

Justyna,

W chwili, w której będziesz czytała mój list ja będę walczył z cieknącym sufitem, zalewającym nas sąsiadem, biurokracją spółdzielni mieszkaniowej ale najgorszy bój stoczę z własną naturą gwałtownika. Nie wiem jak to się skończy, ale mam nadzieję, że przed 11.15 opadnie już kurz po walce. Zostanie zdiagnozowana pęknięta rura, nieszczelna uszczelka, źle zaspawana kształtka – nieważne co, ale ważne by diagnoza była prawidłowa. O 11.30 wyjeżdżamy do Warszawy i dobrze by było, żeby po powrocie zastać lokum w stanie mieszkalnym.

Tu miał być fragment o tym jak to nie znoszę długich podróży, że to dla mnie katorga galernicza itp. itd., ale o tym już ci tyle razy pisałem. Będę cię katował tymi opowieściami za lat kilkadziesiąt, kiedy mój mózg dopadnie starość wraz ze swoimi najgorszymi przypadłościami.

Muszę ci zadać jedno pytanie a ty musisz na nie odpowiedzieć. Powinienem na początku, ale na tego typu pytania nigdy nie jest za późno. Powiedz mi, dlaczego to robisz? Dlaczego się ze mną poznajesz? Dlaczego Justyna Bargielska (jak o tobie piszą): najbardziej wyrazista poetka współczesna, Vonegut w spódnicy, poetka na nowy wiek itp., itd., poznaje się z Markiem Trojanowskim (jak o mnie piszą): zgnojonym frustratem, chamem, palantem itp. itd.?

Zapewne czytałaś co mi Szczepan Kopyta napisał o „działaniach PRowych, które skutkują sprzedażą całych nakładów tomików”. Ty jednak nie sprawiasz wrażenia osoby – poetki – która potrzebuje działań piarowych. Nie uważam także byś miała problemy z publikowaniem, ze sprzedażą itp.

Nie sprawiasz wrażenia osoby, która cierpi na brak znajomych. Masz przecież tylu mądrych kolegów, tyle oczytanych koleżanek. I nie mogę sobie wyobrazić, by brakowało tobie rozmów o literaturze czy poezji.
(zresztą pewnie się zorientowałaś, że ja nie lubie rozmawiać o literaturze, filozofii, poezji itp.)

Czytałem twoją rozmowę z Honetem. Mówiłaś mu o „Trojanowskim psycholu” (co mi się bardzo podobało). Nie sądzę jednak byś była typem samobójczej kobiety, która ma misję zbawiania ratowania złych ludzi przed nimi samymi. Zresztą ja nie jestem złym człowiekiem. Przeciwnie. Uważam się za dwunożną, studwudziestokilogramową świętość.

Innymi słowy: nie masz żadnych powodów, by mnie poznawać. Więcej – masz mnóstwo powodów, by mnie omijać łukiem. Tu mógłbym pisać o tym, że Trojanowskiemu się ręki nie podaje, nie cytuje, że go zbanowano na nieszufladzie, że Trojanowski się nie nadawał do niczego na rynsztok.pl, że jest taki, śmaki i owaki. W rozmowie z Honetem powiedziałaś, że na wszystkie troskliwe głosy i pytania „Dlaczego justyno to robisz?” – przygotowałaś sobie gotową formułkę. Ale to nie jest odpowiedź na pytanie. Ciągle nie wiem dlaczego to robisz.

Nie akceptuję odpowiedzi typu:

– Po prostu, chciałam cię poznać

albo:

– Chciałam poznać człowieka, który nie zachwycił się China Chipping
(a propos, czy nie miałaś po dziurki w nosie tych wszystkich zachwytów, tych ochów i achów? Tych laudacji ludzi, którzy piszą laudacje wszystkim, którzy zwrócą się o laudacje? Zapytaj Biedrzyckiego ile takich laurek, jakie znajdują się na okładce „Dwóch fiatów” napisał innym literatom. Zapytaj Maliszewskiego ile on napisał laurek. Czy to nie jest przerażające?)

Nie zaakceptuję też odpowiedzi najbardziej prawdopodobnej, że chciałaś stanąć po stronie jednego psychola, przeciwko któremu zwróciły się „najpiękniejsze umysły tej epoki 30+” (tak to chyba Honetowi powiedziałaś).

I nie odpowiadaj mi tak, bo wówczas okaże się, że nie poznajesz mnie z chęci poznania, ale traktujesz jako materiał, który umożliwia tobie wyróżnienie się w grupie najpiękniejszych umysłów 30+ tego kraju.

Kobiece odpowiedzi: „Bo tak.” Lub: „Bo tak mi się podoba” – są natomiast mile widziane.

Pozdr
mt.

.

Zapach, to niemożliwe, a jednak zapach Ziemi,
Nieoczywisty i nieostateczny, jak gdybyś
Była Łazarzem, który na nowo odkrywa zmysłowy
Bieg rzeczy z niedowierzaniem
I przerażeniem wychodząc
Na słoneczny próg domu w Betanii;

[Matka]

Ten przepiękny wiersz, który niepostrzeżenie przenosi swojego odbiorcę do krainy wyidealizowanego dzieciństwa, pozwalając na nowo przeżyć cudowne zdarzenia, poczuć dawno zapomniane zapachy, zobaczyć dawno niewidzianych ludzi – napisany został przez członka Platformy Obywatelskiej, jednego z najbliższych współpracowników Donalda Tuska. Tadeusz Cymański z PiS tak charakteryzuje tego autora w roli polityka: „obecnie jest uważany za jednego z najbliższych i najbardziej zaufanych ludzi Donalda Tuska… to minister ds. podszeptów. Nic nie podpisuje, ale ma dostęp do premiera, któremu podpowiada, co robić”. Jeden z redaktorów Dziennika – Gursztyn Piotr – jest ostrzejszy w ocenie. O autorze pisze: „Formalnie sekretarz w kancelarii premiera odpowiedzialny za kontakty z parlamentem, faktycznie autor przemówień premiera i osoba odpowiedzialna za analizę badań nastrojów społeczeństwa. Wyrafinowany intelektualista wymyślający PR-owskie chwyty pod publiczkę, wykładowca akademicki w wirze partyjnych intryg, twardy polityk głoszący potrzebę postępowania zgodnego z wartościami, lecz sam oskarżany o cynizm”.

.

Często myślę o Twojej zabawnej walce
Z lustrem
To się musi oczywiście kiedyś udać
Z naprzeciwka wyjdzie zmartwiony bajarz
I wyłączy światło

[bajeczka dla Julki]

Ten piekielnie straszny wiersz – mroczny jak najmroczniejsza ze wszystkich bajek Andersena – napisany został przez starszego pana, z siwą brodą, w okularach. Właściciela domu o powierzchni 96 m2 i trochę większego – dokładnie o 30 m2 – mieszkania.

Wyobrażasz sobie starszego, siwego dziadka, kołyszącego się na bujanym fotelu przed rozpalonym kominkiem i popijającego grzane wino pachnące cynamonem, który zebranym u jego kolan wnuczętom opowiada bajkę, po wysłuchaniu której dzieci zasną i się już nigdy więcej nie obudzą? Dziadek wstanie, okryje każde z nich kocem, pogłaszcze po główce i całując w czoło każdemu powie: „śpij dobrze, dziecko”. A później usiądzie w innym fotelu, przed innym kominkiem, będzie pił grzańca tym razem o intensywnym zapachu goździków i pomarańczy. Będą takie same bajki. I te same pocałunki w czoło. Tylko dzieci będą inne.

Albo inaczej: wyobraź sobie wędrownego bajarza. Ale nie jest to zwykły bajarz. Pojawia się on we śnie i tylko raz. Każdemu dziecku opowiada tylko jedną cudowną opowieść. A ono albo się budzi, albo z uśmiechem idzie za nim. Zmartwiony bajarz każdej nocy zbiera wszystkie uśmiechnięte dzieci i prowadzi je do najgłębszego z głębokich snów. Idą za nim bez strachu i lęku, ale im bardziej mu ufają tym bardziej on się smuci. W końcu pęka mu serce ale to nie ma najmniejszego znaczenia, bo kolejnej nocy wyruszy znowu w swoją senną drogę.

Albo tak: wyobraź sobie, że w tym śnie bajarz opowiada ci taką oto bajkę:

Es fuhr ein knecht hinaus zum wald
Sein bart war noch nicht flück
Er lief sich irr im wunderwald
Er kam nicht mehr zurück.

Das ganze dorf zog nach ihm aus
Vom früh- zum abendrot
Doch fand man nirgends seine spur
Da gab man ihn für tot

We śnie rozumiesz wszystkie języki i wszystkie opowieści zarówno te istniejące jak i te, których nigdy nie wymyślono i opowiedziano. Wiesz co będzie dalej. Patrzysz na zmartwionego bajarza i słuchasz dalszej części bajki. Wiesz dobrze, że rycerz nie umarł, że za chwilę się odnajdzie w cudowny sposób i że zacznie snuć opowieść bardziej bajkową, niż historia, której słuchasz. W ciszy i skupieniu chłoniesz swój ulubiony fragment – opowieść rycerza o ludziach z zaczarowanego lasu:

Die leute tragen güldnes haar
Und eine haut wie schnee.
So heissen sie dort sonn und mond
So berg und tal und see.

„Zmartwiony bajarz“ opowiada bajkę dalej. Teraz zatykasz uszy, bo nie chcesz słyszeć jak ludzie śmieją się z opowieści głównego bohatera. Śledząc uważnie ruchy ust, starasz się wychwycić ten fragment bajki, w którym opuszczony przez wszystkich rycerz każdego dnia wychodził na pole, by usiąść na kamieniu i śpiewać swoją pieśń aż do późnych godzin nocnych.

So trieb er täglich in das feld
Und sass auf einem stein
Und sang bis in die tiefe nacht
Und niemand sorgte sein.

Ale kiedy bajarz przechodzi do ostatniej strofy, znowu chcesz zatkać uszy – wiesz, że tam jest śmierć. Ale jednak nie możesz, coś ci każe jej słuchać. I słuchasz, do końca:

Nur kinder horchten seinem lied
Und sassen oft zur seit.
Sie sangens als er lang schon tot
Bis in die spätste zeit.

[ Das Lied, Stefan George]

A na końcu uśmiechasz się i nie martwisz się, że właśnie straciłeś duszę, którą strapiony bajarz chowa do swojego szarego worka z duszami. Wiesz że już się nie obudzisz ale jesteś spokojny. Bo jeżeli można kiedyś stracić duszę, to wiesz że to jest jedyny sposób w jaki chciałbyś ją stracić.

Piekielne i może dlatego tak bardzo przepiękne połączenie motywu lustra i walki; zmartwionego bajarza i jego terminalnego uśmiechu; wyłączonego światła i śmierci.

Wszystko tak proste, że aż genialne. Wszystko tak smutne, że aż okrutne. Wszystko tak bardzo baśniowe, że aż prawdziwe.

Tomik Rafała Grupińskiego pt. Uspokojenie, obejmuje wiersze napisane w latach 1998-2009 (jeden wiersz, piosenka więzienna pt. Cela II pochodzi z 1983 r.). Nie byłoby w tym tomiku nic nadzwyczajnego, gdyby nie to że składa się z nadzwyczajnych wierszy. Każdy z nich przesiąknięty jest poezją. Każdy z 29. tekstów, bez wyjątku, jest błyskotliwym porachunkiem poety bądź to z samym sobą, bądź z otaczającą go rzeczywistością w każdej jej odmianie – od sfery prywatnej począwszy na politycznej kończąc. I tu w ramach uzasadnienia i dowodu czytelnikom należy się kawał poezji. Poezji najwyższej klasy:

Twoje pragnienia wędrują jak cienie
Po rozpalonym murze miasta Ur,
Wszystko, co wypowiemy dziś przeciwko niewoli
Będzie krępowało naszą wolność,
Kiedy już wrócimy do siebie.
Zwinne słowa skamienieją, a prorocy
Będą nosić nad splecionymi dłońmi
Brzuchy kucharzy.

Jaszczurki zwinniejsze od ognia,
Pękające w chaldejskim słońcu,
W pośrodku pospiesznej wędrówki z cienia do cienia.

[brzuchy]

Od doskonałości tekst ten dzielą sztuczne przerzutnie w drugiej strofie. Ale dzięki nim czytelnik, wybity z morderczego rytmu narzuconego przez dynamikę i znaczenie strof:

„wszystko, co wypowiemy dziś przeciwko niewoli / będzie krępowało naszą wolność / kiedy już wrócimy do siebie. / zwinne słowa skamienieją a prorocy / będą nosić nad splecionymi dłońmi / brzuchy kucharzy”

zwolni. Ochłonie, złapie oddech bo pogubi się w tych pokracznych i nieudanych przerzutniach. W pierwszej kolejności pomyśli o technicznej pomyłce. Dopuści do siebie myśl, że autor-poeta mógł się tak fatalnie pomylić, by zepsuć wiersz. I zacznie czytać wiersz od początku. Wówczas przekona się, że tu nie ma błędu.

O treściach istotnych pisać należy prosto. Bo prawda jest po prostu prawdziwa, piękno po prostu piękne a wolność jest tak samo „po prostu” jak prawda czy piękno. Ekwilibrystyka na poziomie treści czy formy w takim przypadku działa zawsze na niekorzyść. Rola czytelnika zagubionego w słowach i konstrukcjach z aktywnego odbiorcy zredukowana będzie do błądzącego laika, który nie będzie w stanie nawiązać żadnej formy dialogu z tekstem. Będzie skazany na poszukiwania sensu indiańskich zodiaków zapisanych pismem węzełkowym kipu w znaku cudzysłowu; ważnych treści w fonetycznych zapisach obcojęzycznych zwrotów lub tajnych przekazów w turystycznych fotkach z bazarów w Izraelu (vide Łukaszewicz, Trójmasztowiec).

Wiersze Grupińskiego z tomiku Uspokojenie porażają prostotą, bezpośredniością i wewnętrznym pięknem. Poeta opowiada o autonomicznych krainach, wartościach, ważnych problemach z zaskakującą swobodą. Oto fragment z wiersza z 1983 r. – Cela II:

za blindą jest skrawek nieba
za skrawkiem nieba Bóg,
to On skrawki te zszywa
i zrzuca nam płótno na stół

czy można opowiedzieć o nadziejach i niezłomności lepiej? Pewnie tak, ale póki co opowieść taka nie została opowiedziana przez swojego autora.

A może to jest jakiś pomysł? Może trzeba swoje teksty przeżywać każdego dnia, a nie tylko w akcie twórczym, w którym każda litera wydaje się na miejscu, każde słowo doskonałe a wers niemal boski? Może trzeba spośród wierszy wybierać tylko te najlepsze a pozostałe palić – uśmiercać bez żadnych skrupułów, bez odrobiny współczucia dla ich ułomności? Może trzeba w końcu zabić ambicje, odrąbać głowę ego i wybierać do publikacji tylko teksty najlepsze? Może warto czekać lat 10, a jeżeli potrzeba – lat sto nawet, by doczekać się tych wierszy najlepszych i następnie je opublikować? Czy świat wierszy najlepszych jest w ogóle możliwy do wyobrażenia? Nie – ale możliwe jest istnienie tomiku składającego się tylko z doskonałych wierszy: takim jest Uspokojenie Rafała Grupińskiego.

Rafał Grupiński spełnia wszystkie kryteria człowieka, którego od poezji dzielą kosmiczne odległości. Grupiński to przecież polityk – już sam rzeczownik, w tym kraju (piszę: „tym kraju”, bo nienawidzę go każdą swoją najmniejszą cząstką, każdy atom o nazwisku Trojanowski i imieniu Marek nie cierpi tego kraju. O tym jak głębokie jest to uczucie świadczy historia obcinanych paznokci Marka Trojanowskiego, które spadając na ziemię ulegają samospaleniu, zmieniają się w popiół, który rozwiewa byle podmuch – robią wszystko, by nie mieć żadnego kontaktu z podłożem, które nazywa się Polska) obarczony jest jakąś plugawością. Politykiem jest Andrzej Lepper i Łyżwiński. Politykiem jest dawny naczelnik gminy i funkcjonariusz ORMO a dzisiaj najświętszy z katolików i przewodniczący rady gminy.

Jednak gdyby odwołać się do tradycji uprawiania polityki, to wśród polityków odnajdujemy Senekę, La Rochefoucauld’a i innych ludzi podobnego formatu. Kładąc na jednej z szal ich słowa a na drugiej czyny z łatwością odnajdujemy odpowiedź na pytanie:

czy drogowskaz podąża drogą, którą wskazuje?

Rozsądek podpowiada, by nie wierzyć temu poecie, skorumpowanemu ideologicznie. Głos w duchu mówi: „trzymaj się z daleka”. To żadna sztuka skazić opiatami współczesnej polityki tkankę tak wrażliwą jaką jest poezja. Czy Grupiński może igrać z empatią? Drwić z instynktów samozachowawczych, które alarmują: „Zostaw to! Nie czytaj!”.
Niech drwi, niech oszukuje, niech korumpuje i uwodzi moją duszę i wrażliwość. Niech robi ze mną co chce, byle czynił to w sposób, w jaki to zrobił w Uspokojeniu.

Druga sprawa: zbiór wierszy Grupińskiego – mimo, że jest zbiorem wierszy doskonałych, przy którym blakną teksty Tkaczyszyna-Dyckiego, Dąbrowskiego, Sosnowskiego i innych prominentów polskiej sceny poetyckiej – nie został wydany w prominentnym wydawnictwie literackim. Uspokojenie wydane zostało przez Ewę Dorotę Malinowską-Grupińską szefową wydawnictwa „mg” (publikował w nim m.in. Jarosław Klejnocki). Czy Pani Grupińska, to ta Pani Grupińska? – to nie jest ważne. W tym przypadku to nie odgrywa żadnej roli, bo równie dobrze mógłby to być skorumpowany redaktor, albo też przymuszony torturami wydawca, ważne jest, że Uspokojenie ujrzało światło dzienne. Takie wiersze należy publikować za wszelką cenę. W tym przypadku każdy środek uświęca cel. Także trup albo i trupów jeden tysiąc. Za Uspokojenie warto zapłacić każdą cenę.

Na okładce – sztywnej, kartonowej, lakierowanej (takiej jakie robi tylko wydawnictwo REBIS najlepszym swoim autorom) nie ma notki o autorze, nie ma przyjacielsko-lizusowskiego blurba Maliszewskiego albo Miłosza Biedrzyckiego. Zamiast tego jest kod paskowy, numer ISBN: 978-83-61297-97-0 oraz cena: 24,90 zł.

Warto przeczytać tomik, o którym nie napisano żadnego blurba, zbiór wierszy Rafała Grupińskiego, sekretarza stanu i poety – który w oświadczeniu majątkowym, w rubryce „Składniki mienia ruchomego…” błędnie wpisał słowo Peugeot.

.

justyna,

tyle planów miałem na święta, od kolędowania po znajomych obejściach, przez pisanie, po nadrobienie wszystkich możliwych braków, w tym także uczuciowych.

z jeanette już od soboty mieliśmy godzinami wylegiwać się w łóżku. pojawił się nawet radykalny pomysł, by synek nam śniadanie doń serwował. idea jak się domyślasz nazbyt radykalna – nie pozwolę przecież czterolatkowi zaparzać kawy.

los – co też nie zaskakuje – okazał się być ślepy jak koń. pokrzyżował wszystko, co było do pokrzyżowania i nie zwlekał z tym do wielkiego piątku.

zostałem sam.

rzecz jasna nie przyjmuję żadnych pocieszeń w jakiejkolwiek formie.

z innej beczki:

Pewnie czytałaś moja rozmowę ze Szczepanem Kopytem.
on zadzwonił do przemka, przemek poradził mu tak, mi zaś odpisał inaczej, sam zaś zrobił tak jak poradził szczepanowi. a że powiedział mu zupełnie coś innego niż mi… żyje się tylko raz, nawet kiedy się mało z tego życia rozumie.

wiem też dlaczego rozpadł się wasz Bar. (oświeciła mnie rozmowa z Kopytem)
justyna, wy jesteście poetami a poeci od innych poetów niczym się nie różnią. dlatego Bar miał taki a nie inny koniec.

czy żałuję, że się bliżej nie poznaliśmy? – pewnie, że żałuję.
czy żałuję, że się nie poznamy lepiej? – nie.

pozdr

mt.

ps.

werner (mój niemiecki przyjaciel) złożył mi życzenia Wielkanocne o następującej treści:

„Dużych Jaj”

– czego i tobie życzę + słodyczy w paczce od zająca.